Skąd pochodzi wino? – historia wina

Gdzie narodziła się uprawa winorośli? Kto wyprodukował pierwsze wina? Od kiedy ludzkość zna wino? Zapraszam w podróż do przeszłości.

Przyzwyczailiśmy się mówić o pochodzeniu wina, zawsze dzieląc je na Stary i Nowy Świat, gdzie wszystko, co nie jest Europą, jest „Nowe”.
W Ameryce Południowej, winorośl vinifera przybyła trzema ważnymi falami: po pierwsze, w XVI wieku, kiedy Hiszpanie zasadzili pierwsze winorośle, zwłaszcza Tinta País, w Kalifornii zwana Mision. Potrzebowali wina mszalnego do szerzenia wiary katolickiej, a także mieszania go z wodą w celu uzdatniania wody.
W XIX wieku przybyły tzw. szlachetne winorośle, głównie z Francji, a w chilijskim Maipo Alto zaczęło błyszczeć Cabernet Sauvignon z Bordeaux. Wreszcie w XX wieku, po niszczycielskim trzęsieniu ziemi w 1939 r., do Chile dotarły śródziemnomorskie odmiany, takie jak Carignan.
W ten sposób Stary Świat zaczyna mieć konkurencję. Czy pamiętacie film „Bottle Shock”, który odtwarza legendarną degustację z 1976 roku, podczas której wina kalifornijskie zwyciężyły nad francuskimi legendami? Francuzi nie mogli o niej zapomnieć.

Przez wieki Europa była wielką potęgą win. Od XVIII wieku zaczęto tworzyć pierwsze apelacje. Historycznie rzecz biorąc, pierwsza na świecie ekskluzywna (chroniona) strefa została wprowadzona w Chianti we Włoszech w 1716 r., natomiast pierwszy system klasyfikacji win w Tokaj-Hegyalja na Węgrzech w 1730 r. W XVIII i XIX-wiecznej Europie istniało wiele stylów win. Wina terroir zostały już docenione, a handel był bardzo silny na rynkach takich jak francuski, niemiecki i brytyjski.
Pod koniec XIX wieku, kiedy produkcja wina zależała niemal wyłącznie od Europy, plaga filoksery spustoszyła winnice, powodując zanik wielu rodzimych odmian. Ale nie wszystko było tak negatywne. Zainfekowane winnice zostały wykarczowane. Wykorzystując podkładki amerykańskie, odporne na filokserę, na odpowiednie terroir przesadzono najwyższej jakości odmiany. W niektórych regionach, takich jak Bałkany, gdzie filoksera miała niewielki wpływ, przetrwały lokalne odmiany.
Jednak kultura winiarska na Starym Kontynencie pozostała nienaruszona. Od czasów średniowiecznych to klasztory cystersów i benedyktynów zachowały i unowocześniły sztukę uprawy winorośli. Dzięki swoim badaniom i niestrudzonym wysiłkom mnisi udoskonalili  techniczne podstawy winiarstwa, które przetrwały do ​​dziś. Jeden z nich bez wątpienia urodził się w Szampanii. Mnich Dom Pérignon (1638-1715) był wczesnym zwolennikiem organicznej uprawy winorośli, eksperymentując z nowymi metodami i ulepszając proces produkcji wina.

Wiedz, że uprawa winorośli nie zawsze była znana w krajach europejskich. Południową Francję i Hiszpanię skolonizowałi Fenicjanie, Rzymianie i Grecy i to oni jako pierwsi wprowadzili winorośl i kulturę winiarską.
Cesarstwo Rzymskie wywarło ogromny wpływ na rozwój winiarstwa i enologii. Technologia produkcji wina znacznie się poprawiła, opracowano wiele odmian winogron i technik uprawy. Wino było integralną częścią rzymskiej diety, a produkcja wina stała się biznesem. Praktycznie wszystkie główne regiony winiarskie w Europie Zachodniej powstały w czasach cesarstwa rzymskiego.
Beczki (wynalezione przez Galów) i butelki szklane (wynalezione przez Syryjczyków) zaczęły konkurować z amforami z terakoty do przechowywania i transportu wina. Nastąpił grecki wynalazek śruby, a prasy stały się powszechne w willach. Rzymianie nawiązywali także do pierwszych istniejących dziś systemów nazw, ponieważ niektóre regiony zyskały reputację dzięki swoim wyśmienitym winom, jak np. słynne białe Falerniano.
Dobre zbiory podnosiły wartość win dojrzewających w piwnicach. Każdy region produkował różne odmiany i style. Konsumenci mogli wybierać pomiędzy winem wytrawnym, słodkim i lekkim.

Duża część współczesnej kultury wina wywodzi się z praktyk starożytnych Greków. Wiele winogron uprawianych we współczesnej Grecji jest wyjątkowych i podobnych lub identycznych z odmianami uprawianymi w czasach starożytnych więcej przeczytaj tu 

Tak naprawdę najpopularniejsze współczesne wino greckie, silnie aromatyczne białe wino zwane Retsina, narodziło się ze starożytnej praktyki wykładania amfor na wino żywicą drzew, co nadało napojowi charakterystyczny smak.
W mitologii homeryckiej wino podawano zwykle w dużych misach, gdzie mieszano je lub rozcieńczano wodą, aby było bardziej zdatne do picia. Dionizos, grecki bóg świąt i wina – często wspominany w dziełach Homera i Ezopa – otrzymał przydomek Acratophorus, co możemy przetłumaczyć jako „dawca niezmieszanego wina”. Grecy przyjęli produkcję wina jako sposób na rozwój i napędzanie wzrostu gospodarczego w całym regionie.
W Delcie Nilu wino odgrywało ważną rolę w życiu ceremonialnym. Kwitnący królewski przemysł winiarski powstał po wprowadzeniu uprawy winogron 3000 lat p.n.e. Sceny na ścianach grobowców i listy ofiar zawsze zawierały wino, które było przeważnie czerwone, bardzo podobne do krwi, co rodziło wszelkiego rodzaju przesądy.
W tym samym czasie rozwinęło się wino perskie, które cieszyło się dobrą opinią. Odmiany winorośli były bardzo liczne na Bliskim Wschodzie od wczesnej epoki brązu (3200 p.n.e.). Istnieją również dowody na produkcję wina w Sumerze w trzecim tysiącleciu p.n.e.

Pierwsze pozostałości archeologiczne związane z winem odkryto na terenach dzisiejszego Iranu, datowanych na okres neolitu (8500–4000 p.n.e.) oraz w Chinach (7000 p.n.e.). Najstarsze dowody uprawy winorośli znaleziono w Gruzji, datowane na lata 7–5 000 p.n.e. A najstarsza winnica znajduje się w jaskini „Areni-1” w Vayots Dzor w Armenii (4100 p.n.e.). Znaleziono na tym stanowisku prasę, kadzie fermentacyjne, słoje i kubki.

A wcześniej?