Wina z Grecji

Grecja to przede wszystkim kolebka boga Dionizosa- patrona wina oraz płodnych sił natury. Zatem wino odgrywa w Grecji bardzo ważny aspekt kultury i kuchni. Mity o Dionizosie opowiadają o szalonych, dzikich zabawach zakrapianych winem, podczas których na cześć boga tańczyły jego śliczne i ogarnięte szałem radości menady, zajmujące się zbieraniem winnych gron. Wino pojawia się również w misteriach eleuzyńskich ( uroczystościach ku czci Demeter- bogini rolnictwa i płodności). Aby zapobiec upojeniu alkoholowemu, starożytni Grecy nosili przy sobie a czasem zanurzali w pucharze z trunkiem, kamień szlachetny ametyst, który miał ich przed tym ochronić.

Historia wina z Peloponezu nie biegnie prostą ścieżką, a wręcz przeciwnie, miała liczne zakręty, od antycznej glorii po XX wieczne niskie rejestry jakości. Oczywiście najnowsza historia kraju nie pozostawała bez wpływu na winiarstwo. Najpierw II Wojna Światowa, następnie wojna domowa. Do lat 70 tych Grecja była w tyle za winiarstwem europejskim.
Greccy producenci miotali się między pędem za odmianami międzynarodowymi a skrywaniem tych rdzennych za pazuchę, z przekonaniem o ich mniejszej wartości. Miejscowe szczepy oferują wyjątkowe smaki i aromaty, prowadzone w winnicy właściwie, z powodzeniem mogą być kupażowane z odmianami międzynarodowych.
Mali producenci zrzeszeni w spółdzielnie, wstawiający lokalne wino do restauracji i sprzedawane prosto z beczki za śmieszne pieniądze, jako proste wręcz prościutkie, zdecydowanie zapracowali na opinię wina greckiego, jako tego niskich lotów.
Ale dziś obserwujemy nową falę winnic, z prężnymi kadrami enologów, od kilkunastu lat zmieniających oblicze win greckich. Grecja jest w momencie odkrywania potencjału swojego terroir. Optymalne wcielenie greckich win jest wciąż przed miłośnikami win, ale już dziś warto śledzić jak one ewoluuje.

Odmiany

W Grecji istnieje blisko 300 zidentyfikowanych lokalnych odmian. Fakt ten w pełni ukazuje potencjał i profil greckiego terroir. Warto sięgnąć po wina z:
Agiorgitiko to jeden z wiodących czerwonych szczepów na Peloponezie, uprawiany w Nemea. Daje wina o zdecydowanym rubinowym kolorze, z wyraźnymi aromatami czerwonych porzeczek, jeżyn. W ustach o dobrym potencjale , wino jest aksamitne.
Assyrtiko ta odmiana głównie kojarzona jest z Santorini. Powstają z niej wina o dobrej kwasowości, wyraźnej mineralności, ciekawe, orzeźwiające, z nutami owoców cytrusowych.
Athiri to biała odmiana dająca wina o palecie nut kwiatowych.
Kotsifali czerwone winogrona z Krety, dające wina owocowe, soczyste, z dotykiem nut śliwek.
Limnio antyczny szczep z wyspy Limnos, dający jedwabiste, kwiatowe, pełne wiśni i fiołków wina czerwone.
Xinomavro czerwony szczep z północy kraju, o ciemnym czerwonym kolorze w winie, zdecydowanej kwasowości i soczystości.
Moschofilero  znany jako a blanc de gris, o skórce różowo, szarawo, opalizująco purpurowej. Otrzymywane z niego wina zbudowane są aromatami róży, mięty, cytryny.
Muscat (Moschato w Grecji ) uprawiany w wielu miejscach, historycznie związany ze słodkim winem, o słonecznej barwie pochodzącym z Samos. Jest to wino pełne, gęste, skoncentrowane, z wyraźnymi aromatami jabłek i gruszek.
Roditis odmiana o różowej skórce, dająca wina świeże, cytrusowe, o nutach jasnych owoców.

Warunki klimatyczne, typ gleby i ukształtowanie powierzchni są jak Grecja długa i szeroka, mocno zróżnicowane. Iście dramatyczne są winnice porastające surowe wzgórza, wietrzne greckie wyspy czy poszarpane wybrzeże. Regionem bijącym rekordy popularności jest wulkaniczna wyspa Santorini, terroir miejscowe stawiane jest w linii z sycylijską Etną czy węgierskim Somlo. Z licznymi mini regionami wyróżniającymi się mikroklimatem, czy parcele przyczepione do zbocza góry, ta różnorodność plus wspomniana mnogość odmian dają greckim winom wyjątkowy charakter.
Wciąż kontynuuje się wielowiekowe metody uprawy i produkcji wina, równocześnie pokolenie młodych winiarzy, z międzynarodowym doświadczaniem i wykształceniem, wdraża nowoczesne metody. Wydaje się najwłaściwszym balans tego co tradycyjne z nowoczesnym.
Greckie winnice XXI wieku to dawne koncepcje winiarskie oraz uprawy, ale określane na nowo, rodzime odmiany kupażowane ze szczepami międzynarodowymi i winifikowane według najnowszej myśli enologicznej.
Dla przykładu, nie ma mowy o mechanicznych zbiorach, jak je sobie wyobrazić w górzystym terenie. Mimo dostępności nowoczesnej myśli technicznej, natura dyktuje swoje warunki dlatego większość prac wykonywana jest manualnie. To zaś tłumaczy limitowaną ilość winogron i win.

Generalnie style win greckich to: wytrawne białe i młode czerwone do bieżącej konsumpcji, wina słodkie oraz wina specjalne jak wino Retsina  z dodatkiem żywicy sosnowej. Historia tego wina zaczyna się w czasach antycznych, gdy greckie wino było transportowane w amforach pieczętowanych plombami z żywicy, a by chronić je przed rozlaniem oraz zanieczyszczeniem. Żywica, ze swoją intensywną paletą aromatów przenikała do wina, wzbogacając jego „nos”. Dziś retsina jest winifikowana jak typowe białe wino, gdzie w pewnym momencie podczas fermentacji dodaje się do kadzi kawałki żywicy sosnowej Aleppo.

Odwiedzając turkusowe greckie miasteczka nie sposób ominąć i nie spróbować typowych win jak:
Verdea czyli kupaż kilku lokalnych odmian z wyspy Zakynthos. Dość mocne, o wysokiej kwasowości wino białe.
Nychteri czyli wytrawne białe wino z Santorini.
Na Krecie produkuje się Marouvas, wino dość ciekawie starzejące się.
Liasta to słodkie wino, produkowane od czasów antycznych.

Głównym wyzwaniem greckich win jest tożsamość. Dążenie do harmonii, szacunek dla wielowiekowego dorobku winiarskiego, ale i nowatorskich idei oraz poszukiwania najwłaściwszych połączeń miejsca z odmianą. Prawdziwy duch greckiego terroir to biesiadowanie, z darami natury, tym co daje gleba i morze oraz winem właśnie.

Zobacz także greckie wino https://pink-mode.com/rose-wine/alpha-single-vineyard-hedgehog-2020/